Kijken naar kunst is een vak apart. Vaak komen mensen niet veel verder dan mooi of interessant en voor de kunstenaar liggen bepaalde opmerkingen gevoelig. Leonie Mijnlieff organiseert op basis van visual thinking strategy workshops en rondleidingen, waarin je leert kijken naar kunst. Artisa heeft haar gevraagd of ze hier over wil schrijven.
Op basis van de expositie van Isa Genzken volgt hier een bijdrage van Leonie Mijnlieff.
“Everybody needs at least one window” Isa Genzken
Toen ik voorafgaande aan mijn geplande rondleiding met de ARTsmart CLUB het werk van kunstenares Isa Genzken ging bekijken, schrok ik in eerste instantie. Het werk van haar overzichtstentoonstelling “Mach Dich Hübsch” in het Stedelijk Museum bood nergens houvast. Alhoewel het indruk maakte, kon ik in mijn hoofd nergens aanhaken. Ik voelde me verloren. Hoe kon ik in deze warboel een goed geleide rondleiding gaan geven?
Even uitleggen wat ik doe: in mijn werk als coach, trainer en rondleider in musea wil ik mensen stimuleren in hun persoonlijke groei. Dit doe ik door de inzet van kunst en ieders eigen creatieve vermogen. Tijdens mijn rondleidingen, die zeer interactief zijn, laat ik mensen ervaren wat de kunstwerken of de kunstenaar ons wil vertellen en wat we daar zelf van kunnen leren.
Het werk van deze internationaal bekende kunstenares is op zijn zachtst gezegd controversieel. Zij heeft (heerlijk!) lak aan alle conventies. Helaas, ook binnen de kunstwereld zijn deze in hoge mate aanwezig. Ze is dus authentiek en eigengereid. Dat zette me aan het denken: hoe vrij ben ik eigenlijk in mijn doen en laten? In een tijd waar onze persoonlijke berichten op Facebook meestal gezellig, feestelijk of vertroetelend zijn. Werken en denken vanuit VRIJHEID: doe ik dat?
Werken en denken vanuit vrijheid
Ik kwam erachter dat ik totaal niet vanuit vrijheid en eigenheid naar de aanpak van deze rondleiding keek. En ik besloot het thema vrijheid als leidraad te nemen en mezelf ook meer vrijheid te geven om te kijken wat er zou ontstaan. Niet dat ik er verder niets voor hoefde te doen. Het was evengoed hard werken om dit goed uit te werken, maar ik had er meer vertrouwen en plezier in gekregen.
Allereerst had ik besloten de groep een tekening te laten maken van zijn of haar buurman. De meeste mensen schrikken van zo’n opdracht, daarmee wilde ik ze laten ervaren hoe snel we in de kramp schieten (“moet mooi zijn”, “ik kan niet tekenen”) en daardoor dus niet vrij zijn in ons denken.
Expositie Isa Genzken
EVERYBODY NEEDS AT LEAST ONE WINDOW. Isa’s werk is geëngageerd en is gefascineerd door architectuur. Ze maakt veel werken waaruit ramen en vensters te herleiden zijn. Zoals hieronder te zien is. Zij vindt dat iedereen recht heeft op tenminste een venster.
Wat een mooie gedachte! Gezamenlijk kwamen we er al pratend en luisterend naar elkaar achter: hebben we in ons hoofd niet dat venster? In hoeverre durf jij dit raamwerk voor jezelf te creëren en open te zetten? Een luikje dat ons uitzicht biedt op een leven zonder kaders. Is dat werkelijke vrijheid en is dat mogelijk?
Moeilijke vragen maar het mooie en uitzonderlijke van de mens is dat we uitermate creatief zijn. We hebben eindeloze mogelijkheden en zijn er tegelijkertijd zo goed in om ons erin te beperken. Bedenk eens dat je toegang hebt tot een venster dat ons (ver)leidt naar buiten, andere oorden en nieuwe ideeën! Minder conformeert aan je eigen opgelegde overtuigingen en belemmeringen. Om vrij te zijn van door onszelf onze opgelegde angsten heb je lef nodig, net als Isa. Hoe zou je zijn als je daar meer aan toe geeft en expressie aan durft te geven? De rondleiding was een succes mede doordat ik had losgelaten dat ik het wel goed moest doen. Zo ontstond er meer plezier en had ik een open, nieuwsgierige blik die ik meenam de rondleiding in.
Mijn mantra wordt dan ook de komende tijd: “ik heb VRIJHEID”. Als ik dat tegen mezelf zeg voel ik meteen meer energie en vertrouwen. Wil je ook eens mee met de ARTsmart CLUB of nieuwsgierig naar wat ik kan betekenen voor de creativiteit van je team? Of neem gewoon een kijkje op de website