Na vele retraites voor anderen te hebben geleid had ik afgelopen twee weken ruimte voor een eigen schrijfretraite. In deze time-out is het ontwerp voor een boekje ontstaan waarin ik de opzet en achtergrond van Artisa, ons retraite-centrum in Griekenland beschrijf. Ik heb aan den lijve ervaren wat het effect is van een retraite en ben nog enthousiaster geworden over ons werk op Artisa. In het boek wordt met name de paradox van het creatieve proces uitgewerkt en levendig toegelicht. In dit blog een inleiding.
Het begin van de schrijfweek. Ik kijk uit over een prachtig dal in de Mani, in de Peleponesen, met zicht op een paar verscholen dorpjes. Daarachter silhouetten van bergen, met een goudomrande rim, het dal als een grote vaderlijke hand omvattend. In de verte het blauw van de zee en om me heen deinende olijfbomen. Het eentonige concert van krekels, een stevige bries op mijn gebruinde huid, een groot zwart schrijfboek in mijn hand en wat boeken rechts en links van me verspreid. De laptop in de buurt.
De eerste dag ben ik dankbaar voor zoveel schoonheid, de rust en de luxe om te mijmeren en te schrijven. Ik ben hier niet alleen, maar met 2 andere vrouwen die ook een schrijfretraite hebben. De dag kent een vaste structuur. Vroeg in de ochtend beginnen we met yoga en een meditatie. Daarna is het stil tot aan de lunch en wordt er gedroomd, gemediteerd, gelezen en bovenal geschreven. De middag ligt open, er is ruimte om te delen, verder te werken of naar het strand te gaan voor een duik. Na een paar dagen voel ik me wakkerder, met een helder hoofd en een ontspannen lichaam. De luxe blijkt te werken. Er komen flitsen, ideeën en een opzet voor dit boekje dient zich plotseling bij het wakker worden aan. Een opzet, die heel anders is dan ik van te voren in mijn hoofd had.
Ook kom ik mijn afleidingen en weerstand tegen die zo herkenbaar zijn bij deelnemers aan onze retraites. Het niet weten en dat zo gauw mogelijk uit de weg willen hebben, blijven dralen en uitstellen voordat ik begin, andere zaken die plotseling heel dringend lijken en mijn actieve bewustzijn binnen dringen en als ik dan begonnen ben met schrijven kritisch naar het werk kijken, teveel verwachten, ongeduldig worden en denken dat het uiteindelijk toch niets wordt….
Het hoort bij het proces van creëren. Niet alleen in de kunsten, ook in de wetenschap, het opzetten van een nieuw project en het uitwerken van een idee tot een nieuwe vorm.
Thuis laat ik me eerder verleiden door die weerstand. Hier krijg ik de kans om er mee te zijn en iets nieuws te laten ontstaan. Deze mogelijkheid voor anderen creëren heeft onder andere geleid tot het opzetten van Artisa.
Waarom zou je je de moeite getroosten om af te reizen naar Griekenland en je daar ongestoord op je creatieve, wetenschappelijke of werkpraktijk te richten…?
Behalve dat het je een ontspannen tijd op een fantastische locatie in dat blauwe land oplevert, brengt het je de mogelijkheid tot vernieuwing, concentratie, productie, meer contact met jezelf en contact met geïnspireerde andere mensen. Je maakt er deel uit van een veld waarin alles erop gericht is om een pauze van je dagelijkse leven te nemen en het beste uit jezelf te halen op een ontspannen en creatieve manier.
Juist het omgaan met paradoxen als volledig ontspannen en gefocust produceren, nu beginnen en toch het juiste moment afwachten, alleen en samen, maakt Artisa een uitnodigende plek, die meer geeft dan mensen meestal verwachten.
Het boekje wat ik aan het schrijven ben gaat over onze opzet. Hoe we ruimte en tijd maken voor de paradoxen van het creatieve proces en waarom dat zo belangrijk is.
Ook ga ik in op wat ons tegenhoudt, wat de stroom afremt en geef ik praktische handreikingen hoe we daarmee om kunnen gaan.
Tot slot zal ik iets vertellen over de samenhang tussen kunst, wetenschap en spiritualiteit. Hoe die verschillende perspectieven leiden tot een verrijking in je werk. Een samenwerking tussen de verschillende disciplines die op Artisa in praktijk wordt gebracht.